Edelmetalen

Goud beleggen en de markt van edelmetalen

Beleggen in goud en andere edelmetalen, waaronder ruwe olie, koper of petroleum, betekent handelen in de markt van harde commodity's. Het zijn belegbare goederen waarvan de transacties via contracten worden afgesloten. De contracten op basis van edelmetalen kunnen futures, spotprijzen, forwards en opties bevatten.

Het platform dat ervoor zorgt dat in futurecontracten kan worden onderhandeld vormt de termijn- of commoditymarkt. Beleggers wereldwijd hebben toegang tot 50 hoofdcommoditymarkten, met edelmetalen zoals goud, zilver, platina en palladium als de voornaamste belegbare activa. Deze bevatten de hoogste economische waarde en duurzaamheid. Terwijl Azië wereldwijd de grootste markt van edelmetalen vormt (met China, India en Singapore als topconsumenten van deze commodity's), wordt de commoditymarkt gedomineerd door Europese en Amerikaanse ondernemingen. De grootste bedrijven die zich bezighouden met edelmetalen bevinden zich in Canada en Duitsland.

De termijnmarkt, waarop naast valuta's en aandelenindices ook actief in goud en andere edelmetalen wordt belegd, is uitgezonderd weekenden 24 uur per dag beschikbaar. Meestal worden edelmetalen op twee manieren aangekocht: via spot- en futurecontracten. Terwijl spotcontracten het fysieke kopen of verkopen van deze commodity's voor betaling en levering op de spotdatum bevatten (vaak twee werkdagen volgend op de transactiedatum), vormen futures gestandaardiseerde contracten die gezamenlijk door twee partijen zijn overeengekomen bij het kopen of verkopen van edelmetalen van een specifiek(e) aantal en kwaliteit. Hierbij is een prijs overeengekomen (futuresprijs) met levering en betaling op een latere datum (leverdatum). Het kopen en verkopen van futures vindt plaats zonder het feitelijke fysieke eigendom van commodity's die worden verhandeld en afgesloten via online beleggen.

Goud en edelmetalen beleggen

De meest verhandelde edelmetalen zijn goud, platina, palladium en zilver. Het hoge handelsvolume van deze commodity's wordt toegewezen aan hun behouden intrinsieke waarde, onafhankelijk van de economische omstandigheden. De voorkeur voor de online aankoop en zelfs het fysieke eigendom van edelmetalen als lange-termijnbelegging is de laatste decennia flink gegroeid. Het beleggen in edelmetalen betekent ook mogelijkheden voor geïnteresseerden in korte-termijninvesteringen, aangezien derivaten en op de beurs verhandelde contracten een minder kapitaalintensieve en simpelere manier zijn om een positie in te nemen in verband met prijsschommelingen.

De meeste commodity's zijn voornamelijk afhankelijk van productie- en consumptieniveaus, maar niet bijvoorbeeld goudprijzen: zij volgen het ritme van politieke veranderingen en maken het mogelijk voor goud om in tijden van onzekerheid als hedge te functioneren tegenover andere markten. Naast goud zijn platina, palladium en zilver ook waardevolle activa waarin door beleggers wordt belegd. Zij beschouwen deze in tijden van monetaire onzekerheid als een waardeopslag.

Er zijn diverse factoren die invloed hebben op prijsschommelingen en die volatiliteit kunnen veroorzaken in de markt van edelmetalen. Een van de belangrijkste factoren vormen wereldwijde financiële instanties. Hun beleggingen zijn van nature speculatief en ze kunnen op- en neerwaartse prijsschommelingen veroorzaken. Een andere factor die invloed heeft op de markt zijn eindgebruikerstrends. Deze worden vooral veroorzaakt door kopers van sieraden: de vraag naar juwelen zorgt ervoor dat de marktprijzen van edelmetalen stijgen. De economie heeft ook invloed op marktprijzen. In een wereldwijd presterende economie staat de mate van welzijn in rechtstreeks verband met de vraag naar goud en andere sieraden van edelmetaal: als handelaren zoeken naar beleggingsopties die een hoger risico bevatten, zullen de prijzen van bepaalde edelmetalen dalen terwijl de prijs van andere stijgt. En niet in de laatste plaats zullen wijzigingen in de vraag naar enkele andere financiële activa naast edelmetalen, ook bijdragen aan prijsschommelingen.

Historisch overzicht van goud beleggen en edelmetalen

Edelmetalen, en vooral goud, stralen altijd welvaart uit. Al sinds de prehistorie en gedurende de eeuwen daarna, toen goud werd ingezet als ruilhandel in de vorm van munten of staven en ongemunt goud van pure zuiverheid en gewicht, is goud al een waardevolle en veelgevraagde activa. De eerste gouden munten werden in 600 BC geslagen en de monetaire ruilhandel (goudstandaard) duurde tot de jaren 30 van de 20e eeuw. Als een uiterst geleidend en smeedbaar metaal is goud ongevoelig voor andere elementen. Het wordt in diverse sectoren ingezet; van sieraden, commerciële chemie en elektronica tot geneesmiddelen. Goud als commoditygeld is uitsluitend na 1976 vervangen door het fiatstelsel, maar het is tot vandaag een solide belegging gebleken.

Naast goud is zilver al meer dan vierduizend jaar als monetaire ruilhandel toegepast. De zilverstandaard hield stand tot de 19e eeuw. De industriële, commerciële en consumentenvraag maken zilver tot een sterke activa om in te beleggen. En derivaten zoals zilverfutures worden op verschillende wereldwijde financiële beursen belegd. Bij online handelen zijn producten die voor zilver worden geruild een makkelijk manier geweest voor beleggers om meer blootstelling voor de prijs van zilver te verkrijgen en op lange termijn te beleggen.

In vergelijking met in goud en in zilver handelen, die al belegbare activa vormen sinds oude beschavingen, hebben platina en palladium een kortere geschiedenis in de financiële sector. Door de schaarste en volume van hun jaarlijkse mijnproductie echter, naast de verschillende toepassingen in diverse industriële sectoren, verkopen ze soms tegen een prijs die zelfs hoger is dan goud. Platina is tien keer schaarser dan goud en wordt daarom geassocieerd met welvaart. Witgouden-platina legeringen werden al gebruikt door pre-Columbiaanse beschavingen. De eerste verwijzing naar platina in Europa werd al gemaakt in de 16e eeuw. Sinds de 18e eeuw is het toegepast in de sieraden, motor- en chemische sector, tandheelkunde en zelfs geneesmiddelen.

Vergelijkbaar met platina speelt palladium ook een belangrijke rol in technologieën. Sinds zijn vondst in Europa in de 19e eeuw is de wereldwijde vraag naar palladium aanzienlijk gegroeid, vooral in de voertuigensector. Maar het wordt ook uitgebreid toegepast bij geneesmiddelen, elektronische sector, sieraden en natuurlijk als activa om in te beleggen. Als gevolg van vraag en aanbod (i.e. de prijsstelling in de markt) zal de prijs van palladium tijdens aanhoudende economische stabiliteit net zo hoog zijn als goud of zelfs hoger. Bij een instabiele economische periode kan de prijs juist achterblijven bij goud, waardoor goud een stabieler edelmetaal is om in te beleggen.

Goud en edelmetalen beleggen vandaag de dag

Edelmetalen zijn sinds de 70'er jaren een van de populairste harde grondstoffen geweest om in te beleggen. Naast de valutahandel (forex) vormt het op de langere termijn beleggen in goud en andere edelmetalen wereldwijd een populaire manier voor het risicobeheer van portefeuilles, vooral tijdens perioden van inflatie of economische en politieke instabiliteit.

Futurecontracten zijn zogeheten derivaten-contracten, wat betekent dat hun waarde afhangt van de prestaties van de onderliggende activa. Een van de voornaamste doelstellingen van het beleggen in edelmetaalfutures is risicobeperking: het bieden van de kans aan de contractkoper en -verkoper om van tevoren prijzen of tarieven voor toekomstige transacties af te spreken. Ze kunnen beide drastische en plotselinge prijsschommelingen tegengaan die kunnen zorgen voor hogere verliezen.

Edelmetalen kunnen in beide richtingen worden belegd: indien wordt verwacht dat de markt opwaarts beweegt (bullish trend) kunnen transacties worden afgesloten door het aankopen van een futurecontract (long gaan) en uit te stappen door te verkopen; terwijl indien er sprake is van een neerwaartse beweging (bearish trend) er transacties kunnen worden afgesloten door een futurecontract te verkopen (short gaan) en uit te stappen door te kopen. Er wordt ook de mogelijkheid geboden om op meerdere futurecontracten te beleggen, waarbij verschillende in- en uitstapmomenten worden vastgesteld. Dat betekent het afsluiten van contracten tegen verschillende prijzen en uitstappen op één prijs, of andersom. Het beleggen in beide richtingen zorgt er ook voor dat beleggers onafhankelijk van op- of neerwaartse bewegingen winsten kunnen maken.